Trabzon Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, 450 bin materyallik arşivindeki ses, video, fotoğraf ve belgeleri 2023 yılında dijital katalog haline dönüştürmeyi planlamaktadır. Bu arşiv, Türkiye’de alanda alınmış en eski ses kayıtlarından bazılarını içermektedir ve kültürel miras niteliğindedir. Arşiv, restorasyonu yapıldıktan sonra büyük bir hassasiyetle dijital ortama aktarılmıştır ve öğrenciler, araştırmacılar, müzikologlar ve antropologlar tarafından kullanılmaktadır.
Arşiv, 1902 yılından başlayan ses kayıtlarından, 1930’lu, 1950’li ve 1960’lı yıllara ait taş plaklara, 1980’lerden başlayarak 2000’li yıllara kadar olan Karadeniz havzası içinde bulunmuş kasetlere ve bant kayıtlarına kadar geniş bir yelpazede materyalleri içermektedir. Arşivdeki kayıtlar arasında, Türkiye’nin Adana ve Osmaniye bölgelerinden alınmış olanlar da mevcuttur ve bunlar Türkiye’de alanda alınmış en eski ses kayıtlarıdır. Ayrıca arşivde Kırım savaş esirlerine ve Türkistan bölgesine ait eski ses kayıtları da mevcut.
Trabzon Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Öğretim Görevlisi Özgün Arda Nural, arşivin yapısı itibarıyla araştırmacıların başvurması gereken öneme sahip olduğunu belirtmekte ve arşivin sadece bir saklama mekanı değil, kültürel miras niteliğinde insanların faydasına sunulan bir yer olduğunu söylemektedir.
Arşivdeki kayıtların restorasyonu yapıldıktan sonra büyük bir hassasiyetle dijital ortama aktarılmıştır. Bu amaçla konservatuvar, çeşitli VHS kaset çalarlar, mini dv çalar, Hİ8 çalar ve gramofon gibi ekipmanlar kullanmaktadır. Ayrıca, 33’lük plaklar ve 45’lik plaklar için edinilen USB’den direkt kayıt olarak aktardığımız plak çalarları da arşivdeki kayıtları dijitalleştirmek için kullanılmaktadır. Ayrıca arşivdeki bant kayıtlarını çalabilmek için bant çaları, çanta gramofon ve sessiz sinema makinesi gibi cihazlar da kullanılmaktadır. Bunlar arasında 130 yıllık çanta gramofon, arşive gelen öğrenciler tarafından da aşırı ilgi ile karşılanmaktadır. Ayrıca konservatuvar, Japon ve Amerikan firmalarının çeşitli cihazlarını da kullanmaktadır.
Trabzon Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Öğretim Görevlisi Nural, dijitalleştirme ekipmanları olarak tüm analog kaynakları dijitale aktarıp arşivlediklerini ve her türlü eski kaynağın dijital ortama aktarılabildiğini belirtmektedir. Bu sayede öğrenciler, araştırmacılar, müzikologlar ve antropologlar arşivdeki materyallerden daha kolay ve hızlı şekilde faydalanabilecektir.
